Қазір Қазақстанда «жыныстық сәйкестігі бұзылған адамдарға медициналық куәландыру және гендерлік қайта тағайындау ережелеріне» сәйкес трансгендер адамдарға медициналық куәландыру жүргізілуде. Бұл процедура 2015 жылдан бастап күшіне енді және осы ережелерге сәйкес медициналық куәландырудан өту үшін комиссия құралған, сол жайлы талқыланады.
Біз процедураны оның медициналық және әлеуметтік көмек көрсетудің заманауи тәсілдеріне сәйкестігі тұрғысынан қарастырмаймыз, бірақ сіздерге оның өту барысын сипаттауға тырысамыз.
Сонымен, осы ережелерге сәйкес бүкіл процесс бірнеше кезеңдерге бөлінеді. Бірінші кезең - медициналық-консультативтік комиссияның өтуі, оның нәтижесінде «F-64.0. Транссексуализм» диагнозы тағайындалады және сәйкес анықтама (бұдан әрі - анықтама) беріледі.
Не үшін бұл анықтаманы алу керек?
Біріншіден, бұл анықтама дәрігер хирургтарға көрсетіледі және хирургиялық түзетулерге (оталарға) негіз болады.
Сондай-ақ, анықтама негізінде алмастырушы гормондық терапия тағайындалады.
Бұл анықтама комиссияның 2-ші кезеңінде қорытынды алған кезде, әлеуметтік (төлқұжат) жынысты өзгерту туралы ұсыныспен қорытынды шығарылған кезде қажет (ескертпе - қорытындының тұжырымы). Және де, бұл анықтама трансгендерлерге «ақ әскери билетті» алуға көмектеседі.
Сонымен, осы анықтаманы алу үшін трансгендер адам не істеу керек екенін кезең-кезеңімен қарастырайық.
Басқа елдерден алынған F-64.0 диагнозы бар анықтамалар Қазақстанда жарамсыз. Мұндай анықтаманың болуы сіздің болашақта жұмыс табу немесе білім алу мүмкіндігіңізге еш әсер етпейді. Сізге диагноз қойылғандығы туралы ақпарат сізге анықтама түрінде беріледі, сонымен қатар РПДҒПО-ның мұрағатында сақталады және бөтен адамдарға немесе басқа мекемелерге берілмейді.
Медициналық куәландырудың бүкіл процесі Алматы қаласында (Амангелді көшесі, 92) орналасқан Республикалық психикалық денсаулық ғылыми-практикалық орталығында (бұдан әрі - РПДҒПО) өтеді. Егер сіз Қазақстанның басқа қалаларында тұрсаңыз, куәландырудың бірінші кезеңі кем дегенде 30 күнді құрайтынын ескерген жөн, оның барысында сіз Алматыда үздіксіз болуыңыз керек.
Біріншіден, сіз комиссияны өту мүмкіндігі туралы ақпарат алуыңыз керек, ол үшін сіз комиссия хатшысымен кездесуіңіз керек. Хатшы кабинеті РПДҒПО-тың бас ғимаратының 1-қабатында орналасқан.
Қабылдау тек тағайындалған уақыт бойынша жүзеге асырылады. Тіркеу орны арқылы тіркелуге болады. РПДҒПО-ның тіркеу орнының телефоны: +7 (727) 272-48-32
Комиссия хатшысы - бұл трансгендер тұлғаларға жақсы көзқарасты дәрігер, сіздің ауысымыңызға кедергі жасауға емес, керісінше көмектесуге шақырылған нағыз маман. Сондықтан онымен кездесуден қорқудың қажеті жоқ.
Хатшымен кеңескеннен кейін психосоматикалық бөлімнің меңгерушісімен (бұдан әрі - ПСБ) кеңес тағайындалады. Бұл бөлімде куәландырудың барлық кезеңдері өтеді. Бөлім меңгерушісі де трансгендерлерге жақсы көзқарасты дәрігер. Кабинеті психосоматикалық бөлімнің 1-ші қабатында орналасқан. Меңгерушінің қабылдау уақыты түске дейін жүргізіледі, қабылдау ақылы.
ПСБ меңгерушісімен кеңесу үшін сізде болу керек:
• Ауруханаға тіркеу үшін жеке куәлік.
• Кариотипті зерттеу (генетикалық жиынтық).
Кариотипті зерттеу алдын-ала жасалуы мүмкін, өйткені талдауды өткізгеннен кейін нәтижені шамамен 10 күн күту керек болады. Зерттеу нәтижелерінің жарамдылық мерзімі жоқ. Бұл зерттеуді өз қалаңызда жасай аласыз. Сіз осындай қызметті ұсынатын кез-келген медициналық диагностикалық орталықта талдау жасай аласыз. Алматыда да өткізуге болады.
Әрі қарай жыныстық гормондарға талдау тапсыру керек.
Атап айтқанда:
· Эстрадиол
· Тестостерон
· Пролактин
· Лютеиндеуші гормон (ЛГ)
· Фолликула үдейткіш гормон (ФҮГ)
Есіңізде болсын, гормондарға арналған талдаулардың нәтижелері тек 10 күнге дейін жарамды. Сіз бұл талдауларды Алматыдағы кез-келген зертханада тапсыра аласыз.
Жоғарыда аталған ережелерге сәйкес медициналық куәландыруды өтіп, диагноз туралы анықтама алу үшін сіз ПСБ ауруханасында бір ай тексерілуіңіз керек. Мұнда бөлім негізінде орталық мамандарымен кеңестер жүргізіліп, қосымша тексерулер мен талдаулар өткізіледі. Ауруханада тұру және тамақтану, сонымен қатар кеңестер мен талдаулар сіз үшін тегін болады.
Сонымен, ПСБ меңгерушісімен кеңескеннен кейін ауруханаға қабылдау күні тағайындалады.
Қабылдау үшін талдаулар тапсырып және нәтижелермен бірге ауруханаға тіркелуге ПСБ меңгерушісіне келу керек:
· Флюрография
· Жалпы қан талдауы
· Жалпы зәр талдауы
· Нәжіс талдауы
· ЭКГ
· Микрореакция
· HBs Ag үшін қан анализі (австралиялық антиген)
Бұл талдаулар кез-келген зертханада ақылы тапсырылады. Сондай-ақ, РПДҒПО -да тапсыра аласыз. Орталықтағы тапсыру шарттары: барлық талдаулар 09: 00-12: 00 аралығында аш қарынға.
Барлық тексерулер аяқталғаннан кейін дәрігерлік кеңес беру комиссиясының күні мен уақыты тағайындалады. Комиссияны өткеннен кейін сізге шығару үшін құжаттар дайындалады және «F-64.0 Транссексуализм» диагнозы бар анықтама беріледі.
Біз сіздерге комиссияны тапсыру үшін ыңғайлы түсінікті жол парағын дайындадық, оны осы сілтеме арқылы жүктеп, қағазға басып шығара аласыз.
Медициналық куәландырудан өту туралы сұрақтарыңыз болса немесе басқа көмек қажет болса, бізбен байланысып, қосымша кеңестер ала аласыз. Ол үшін сілтеме бойынша өту керек.